Koning Willem II (1792-1849)

Afgietsel van een marmeren beeld door Jozef Geefs (1808-1885) uit 1843 in de Stichting Historische Verzamelingen van het Huis Oranje-Nassau. Brons, 49 x 59 cm. Gegoten in opdracht van de Raad van State door de bronsgieterij Sijen te Beek, naar een door haar gemaakte en door Eric Claus aangesneden mal van het beeld in Den Haag.

Bijgesneden afgietsel

Als model voor het portret van Koning Willem II is gekozen voor de in het Koninklijk Huisarchief bewaarde marmeren buste van beeldhouwer Jozef Geefs. Hij vervaardigde deze in 1843. Het beeld toont een aanzienlijk deel van het bovenlichaam van de koning. Daarom moest het afgietsel dat van het marmeren beeld werd gemaakt, worden bijgesneden om te passen bij de overige beelden in de galerij. Daarna werd het bijgesneden afgietsel weer gebruikt als mal voor de vervaardiging van een in brons gegoten exemplaar. Door deze inkorting is de bronzen kop ongeveer 30 centimeter minder hoog dan het originele marmeren beeld.

Belgische kunstenaars

Na zijn aantreden als koning in 1840 voelde Willem II blijkbaar de behoefte om nieuwe gebeeldhouwde portretten van hemzelf en zijn vrouw te laten maken. De officiële 
'Beeldhouwer des Konings' was sinds 1835 de Belg Louis Royer (1783-1868), die ook na de Belgische opstand in Nederland was gebleven en daar de belangrijkste beeldhouwer van zijn tijd was. Hij kreeg de opdracht een levensgroot marmeren borstbeeld van Koningin Anna Paulowna te maken en maakte een reliëfportret van de koning voor munten en penningen. Hij vervaardigde ook een borstbeeld van de koning, dat vooral werd verspreid als bronsafgietsels van een vrij klein formaat. Koning Willem II had grote belangstelling voor Belgische kunstenaars. De Antwerpenaar Jozef Geefs kreeg de opdracht het marmeren borstbeeld van koning Willem II te maken, dat in 1843 werd voltooid.

Over de kunstenaar Jozef Geefs

Joseph Germain ('Jozef') Geefs (1808-1885) werd geboren in Antwerpen als zoon van een bakker. Hij was de jongere broer van de beeldhouwer Willem Geefs (1805-1883).
Jozef studeerde achtereenvolgens aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen en aan de École des Beaux-Arts in Parijs. In 1836 won hij de Prix de Rome, waardoor hij in de periode 1836-1840 in Rome verbleef. In 1841 werd hij docent beeldhouwkunst en anatomie aan de Antwerpse Academie en van 1880 tot 1885 was hij directeur van die instelling. Een van zijn leerlingen was de Nederlandse beeldhouwer Bart van Hove, die van 1870 tot 1874 bij hem in Antwerpen studeerde. Tot de bekendste werken van Geefs behoort het in 1872 voltooide grote ruiterstandbeeld van Koning Leopold I op de Leopoldplaats in Antwerpen. In dezelfde tijd waarin hij het borstbeeld van Koning Willem II vervaardigde, maakte hij ook het marmeren grafmonument voor Christiaan Brunings en Frederik Willem Conrad in de Grote of St. Bavokerk in Haarlem. Ook in de jaren zestig en zeventig van de negentiende eeuw kreeg Geefs diverse Nederlandse opdrachten voor monumentaal werk, zoals het beeld van Gijsbert Karel van Hogendorp aan de Coolsingel in Rotterdam (1867), het gedenkteken voor Graaf Adolf van Nassau in Heiligerlee (1873) en de portretmedaillon van Koning Willem II op de gedenknaald in Tilburg (1874).